17/03/2025

Bemesting en preventie van kruiscontaminatie in de nieuwe Vegaplan Standaarden

Vegaplan kondigt de publicatie van de nieuwe versies van de Vegaplan Standaard voor de primaire plantaardige productie (versie 5.1), de Vegaplan Standaard voor aannemers van land- en tuinbouwwerken (versie 3.1) en de Vegaplan Standaard voor niet-eetbare tuinbouwproducten (versie 2.1) aan. Deze updates zorgen voor een verdere versterking van de voedselveiligheid, duurzaamheid en traceerbaarheid binnen de sector.

Deze nieuwe versies gaan hand in hand met de recente validatie door het Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen (FAVV) van de bijbehorende sectorgidsen voor de primaire plantaardige productie (G-040 module A) en voor de aannemers van land- en tuinbouwwerken (G-033).

De Vegaplan Standaarden treden op maandag 16 juni definitief in voege, waarna alle audits op basis van de nieuwe versies zullen worden uitgevoerd. Gelijktijdig met de Vegaplan Standaarden, zullen ook de nieuwe IPM richtlijnen voor Vlaanderen in werking treden. De nieuwe checklijsten zullen binnenkort beschikbaar zijn op de website, zodat landbouwers zich optimaal kunnen voorbereiden op hun audit.

De voornaamste nieuwigheden voor de Primaire Plantaardige Productie en voor de Loonwerkers

Het tot stand komen van de nieuwe versies van de Vegaplan Standaarden is het resultaat van het interprofessioneel overleg tussen de leden van Agrofront enerzijds en de vertegenwoordigers van de handel en verwerkende industrie (OVPG) anderzijds.

Voorkomen van kruiscontaminatie

Uit dit overleg bleek dat er bij de afnemers een groeiende bezorgdheid is met betrekking tot het vermijden van kruiscontaminatie van de primaire plantaardige producten. Enerzijds gaat het om kruiscontaminatie van groenten met allergenen, zoals bijvoorbeeld glutenbevattende granen, anderzijds betreft het de kruiscontaminatie van granen met gewasbeschermingsmiddelen die niet erkend zijn in granen. Hiervoor werden bestaande eisen rond reiniging van bedrijfsruimtes, materiaal, transportmiddelen en opslagvoorwaarden aangescherpt met maatregelen om deze kruiscontaminatie te vermijden.

Vermits de risico’s op het optreden van kruiscontaminaties zich ook bij de loonwerker voor kan doen, werden deze aanpassingen ook bij de overeenkomstige controlepunten in de Vegaplan Standaard voor de loonwerkers aangevuld. Dit garandeert dat kruiscontaminatie in het volledige productieproces wordt vermeden.

“De toegevoegde waarde van de Vegaplan Standaard is onmiskenbaar voor de volledige voedselketen. Voor de graansector is het essentieel om alles in het werk te stellen om  kruiscontaminatie als gevolg van ongeschikte opslagpraktijken te voorkomen, zodat de kwaliteit van de granen verzekerd blijft.”

Gisèle Fichefet – Bestuurder Vegaplan en Secretaris-Generaal van FEGRA

Bemesting

Een tweede belangrijke aanvulling situeert zich op het gebied van duurzame en beredeneerde bemesting. Dit onderwerp wint sterk aan belang en moet de productie van plantaardige producten met een minimale impact op het milieu garanderen. Hiervoor werd een keuzesysteem uitgewerkt waaruit de landbouwer een minimaal aantal maatregelen moet toepassen. Dit laat iedere landbouwer toe om de bemestingsstrategie op maat van zijn bedrijf te bepalen.

“De eisen rond bemesting dragen bij aan de versterking van het 6J principe en geven de Vegaplan Standaard een extra troef in de internationale context. De formulering van de eisen laat enerzijds aan de land- en tuinbouwers het nodige maatwerk toe voor de specificiteit van elk bedrijf, en anderzijds aan de keten om mee de verdere verduurzaming te ondersteunen.

Guy Vandepoel – Bestuurder van Vegaplan en lid Hoofdbestuur bij Boerenbond

IPM

Tenslotte werden ook de aanpassingen uit de Vlaamse IPM checklist in de nieuwe versie overgenomen. Zo werd de verplichte rotatie op perceels- en bedrijfsniveau uit het GLB geschrapt en werd er een eis toegevoegd die een rotatie van 3 jaar op 4 voor mais vastlegt. De eisen rond het minimum aantal bodemstalen en de geldigheid hiervan, werd voor openlucht teelten en beschutte teelten duidelijker omschreven. Op gebied van gewasbescherming werd het gebruik van de schoonwatertank en kantdoppen in beschutte teelten aangepast.

Introductie van de duurzaamheidsmonitor voor Niet-Eetbare Tuinbouwproducten

Na de invoering van de duurzaamheidsmonitor in de Vegaplan Standaard voor de primaire plantaardige productie in 2024, werd de duurzaamheidsmonitor verder ontwikkeld voor de sector van de sierteelt en boomkwekerij en in versie 2.1 van de Vegaplan Standaard NET opgenomen. Dit moet het toelaten om ook voor deze sector de duurzaamheidsinitiatieven die door de telers genomen worden op gebied van irrigatie, bemesting en gewasbescherming in kaart te brengen en hierover te communiceren.

Meer informatie

Vegaplan staat in voor het beheer van de Vegaplan Standaarden en de overeenkomstige sectorgidsen voor autocontrole met als doel om de voedselveiligheid en de kwaliteit van de aanvoer van plantaardige grondstoffen te garanderen. Meer dan 17.500 landbouwers zijn gecertificeerd voor de Vegaplan Standaard PPP en zij kunnen beroep doen op meer dan 1.250 loonwerkers met een certificaat voor de Vegaplan Standaard LW. Ook de sierteelt is met 450 gecertificeerde bedrijven goed afgedekt.

De nieuwe versies van de Vegaplan Standaarden en begeleidende documenten zoals een handig overzicht van de wijzigingen zijn beschikbaar op de website van Vegaplan :